Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (Opec), üye ülkelerin petrol politikalarını birleştirmek, petrol piyasalarına istikrar kazandırmak amacıyla kurulmuş olan bir uluslararası örgüttür.
Kuruluş Yılı: 14 Eylül 1960
Genel Sekreteri: Mohammad Sanusi Barkindo
Genel Merkezi: Viyana, Avusturya
Kurucu Üyeler: İran, Irak, Kuveyt, Suudi Arabistan, Venezuella
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (Opec) üyeleri
Ülke | Katılım Yılı |
Cezayir | 1969 |
Angora | 2007 |
Ekvador | 1973 |
Ekvator Ginesi | 2017 |
Gabon | 2016 |
İran(Kurucu) | 1960 |
Irak(Kurucu) | 1960 |
Kuveyt(Kurucu) | 1960 |
Libya | 1962 |
Nijerya | 1971 |
Katar | 1961 |
Suudi Arabistan(Kurucu) | 1960 |
Birleşik Arap Emirlikleri | 1967 |
Venezuela(Kurucu) | 1960 |
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (Opec) Tarihi
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (Opec),10-14 Eylül 1960 yılında Bağdat Konferansı’nda İran, Irak, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Venezuela tarafından kurulmuştur.
Kuruluşunun ilk beş yılında genel merkezine İsviçre’nin Cenevre kenti ev sahipliği yapmıştır. 1 Eylül 1965 yılında Cenevre’de bulunan Genel Sekreterlik, Avusturya’nın Viyana kentine taşınmıştır.
Opec’in Kuruluş amacı; Petrol üreticisi olan üye ülkelerdeki fiyatları adil ve istikrarlı hale getirerek ortak politikalar oluşturmaktır.
Opec’in kuruluş yıllarında petrol piyasasına ” Yedi Kız Kardeşler” olarak anılan şirketler hakimdi ve fiyatlar onlar tarafından belirlenmekteydi. Piyasaya hakim olan bu şirketler petrolünü çıkardıkları ülkelere kendi belirledikleri fiyatlar üzerinden varil başına ödeme yapıyorlardı. Opec’in kuruluşundaki asıl amaç da bu şirketlerin yaptıkları indirimlerden petrol üreticilerini korumaktı.
Kuruluşun hemen ardından Opec üyeleri artmış ve bu durum Opec’in petrol piyasasındaki fiyatlarda söz sahibi olmasını sağlamıştır.
1980’lere gelindiğinde Opec’in petrol piyasasındaki payı oldukça düşmüş, petrol gelirleri azalmış ve bu durum üye ülkelerin ekonomik sıkıntılar yaşamasına sebep olmuştur.
1990’lı yıllarda da aşırı dalgalanma ve genel olarak fiyatlarda bir zayıflık söz konusuydu. Sovyet sonrası küreselleşen ve teknolojinin daha fazla geliştiği dönemde fiyatlarda düzelmeler başladı. Bu dönemde Ekvator ve Gabon Opec’ten ayrılmışlardır.
2000’li yılların başında yeni politikalarla fiyatlar güçlenmeye ve istikrar kazanmaya başladı. Küresel ekonomik kriz yaşanırken 2008’lerde fiyatlar rekor seviye ulaşmıştı.
Opec 2000 ve 2007 yıllarındaki zirvelerini istikrarlı enerji piyasaları, sürdürülebilir kalkınma ve çevre konuları üzerine yapmıştır.
2010’lu yıllarda dünyada hakim olan toplumsal sorunlar, spekülasyonlar ve arz fazlalığı fiyatların 2014’te düşmesine neden olmadan önce 2011-2014 yıllarında fiyatlar istikrarlı seyretmiştir.
Günümüzde de Opec petrol piyasasında istikrar sağlayıp, tüketiciler ve Opec üyesi olamayan ülkelerle diyaloglarını geliştirmeye çabalamaktadır.
Opec Sekreteryası
Sekreterya Opec’in yürütme organıdır. Sekreterliğin olduğu Genel Merkez Viyana’dadır.
Sekreterya örgütün aldığı kararları uygulamakla yükümlüdür.
Opec Genel Sekreteri; Mohammad Sanusi Barkindo ‘dur.
2 yorum