Mekik diplomasisi, aralarında uyuşmazlık bulunan uluslararası iki aktör arasına üçüncü bir kişinin girmesi ve arabulucuk faaliyetleri yürüterek problemi gidermesi amacıyla tercih edilen diplomasi türüdür.
Genellikle kriz dönemlerinde bu yola başvurulur.
İngilizce tabiriyle “shuttle diplomacy” olarak adlandırılan mekik diplomasisi, adını arabulucunun uyuşmazlık bulunan iki taraf arasında sürekli gidip gelmesinden (mekik dokumasından) almıştır.
Bu diplomasi türü, en kısa örnekle günümüzdeki aktüerya (arabuluculuk) faaliyetlerine benzetilebilir.
Tarihteki ilk mekik diplomasisi örneği olarak, 1978’de dönemin ABD Dışişleri Bakanı olan Henry Kissenger‘ın Arap-İsrail barışını tahsis etmek amacıyla Arap ülkelerinin başkentleri ile İsrail’in başkenti Tel-Aviv arasında defalarca gidip gelmesi sonucu imzalanan Camp David Antlaşmaları kabul edilir.
BİR mekik diplomasisi örneği olan Camp David Antlaşmaları Hakkında
1948’de Filistin topraklarında İsrail devletinin kurulmasıyla Arap ülkeleri (Lübnan, Mısır, Suriye, Ürdün) ve İsrail sürekli olarak karşılıklı bir savaş halindeydi.
1973’te Arap-İsrail Savaşı (Yom Kippur Savaşı) taraflar arasında ateşkes imzalanarak sonlandırılmıştı.
Ateşkes imzalansa da kalıcı bir barış ortamının olması için adım atmak gerekliydi.
Bu adımın atılması için Amerika Birleşik Devletleri’nin Dışişleri Bakanı Henry Kissenger görevlendirildi.
Yoğun çabalar sonucunda 17 Eylül 1978 tarihinde Mısır ve İsrail arasında, Washington D.C.’in 100 km kuzeybatısındaki Catoctin Dağ Parkı arazisi üzerinde yer alan Camp David’de, Camp David Anlaşmaları imza altına alındı.
Bu büyük bir mekik diplomasisi örneği olarak tarihe geçti.
Mekik diplomasisi tabiri, Henry Kissenger’ın bu başarılı adımıyla birlikte uluslararası ilişkiler literatürüne girdi.
1 yorum